Covid-19 is van invloed op alle aspecten van het menselijk leven.
Door deze wereldwijde bedreiging kijken we opnieuw naar wat onze prioriteiten zijn en hechten we meer belang aan sociale rechtvaardigheid en het be-houd van onze planeet. Maar als covid-19 de aanjagende factor is op weg naar een meer duurzame wereld, welke rol moeten overheden, bedrijven en individuen dan spelen? NN Investment Partners (NN IP) identificeert nieuwe toekomstige ontwikkelingen waarmee verantwoorde beleggers steeds meer rekening zullen moeten houden in hun besluitvorming.
Drie groepen belanghebbenden
Een van de ontwikkelingen die bepalend zijn voor de toekomstige vorm van verantwoord beleggen, is covid-19. Het coronavirus is van invloed op alle aspecten van het menselijk leven. Zo kijken we opnieuw naar wat onze prioriteiten zijn en hechten we meer waarde aan sociale rechtvaardigheid en het behoud van de aarde. Maar als covid-19 de aanjager is op weg naar een duurzamere wereld, welke rol moeten overheden, bedrijven en individuen dan spelen? De transitie naar een meer evenwichtige en inclusieve economie is afhankelijk van en bepalend voor de ontwikkelingen voor deze drie belanghebbenden. Ze zijn niet alleen met elkaar verbonden, maar ook onderling afhankelijk.
“De ontwikkeling van een nieuw ‘sociaal contract’ tussen overheden, bedrijven en individuen roept veel vragen op”, aldus Adrie Heinsbroek, Principal Responsible Investment bij NN IP. “Beleggers en vermogensbeheerders moeten bepalen hoe zij met deze onzekerheden omgaan en zich bewust zijn van hoe flexibel zij moeten zijn als ze zich willen aanpassen aan en profiteren van deze door corona geleide trends.” De toekomstige ontwikkelingen die NN IP heeft geïdentificeerd, hangen samen met de drie genoemde groepen.
Hoe gaan de overheden het spelen?
Te beginnen bij de overheden. Een belangrijke vraag is hoe sterk de overheden in de komende tien jaar zullen interveniëren. De fiscale en monetaire steunmaatregelen die zij hebben genomen om de economische gevolgen van de Covid-19-crisis te bestrijden, zijn ongekend. De vraag is of overheden deze steunpakketten en hun beleid zullen koppelen aan de duurzaamheidsagenda. Denk aan maatregelen om klimaatverandering tegen te gaan en initiatieven om de CO2-uitstoot te verminderen. Zullen zij van deze gelegenheid gebruik maken door een bedrijf alleen financieel te steunen mits het ook iets doet aan bijvoorbeeld sociale inclusie? Zullen overheden assertiever optreden en straffen en prikkels gebruiken om het gedrag van bedrijven te sturen? Daarnaast moeten zij meer internationaal samenwerken om de klimaatdoelstellingen en andere duurzaamheidsdoelen te halen.
Zullen bedrijven een multi-stakeholdermodel omarmen?
Van de drie groepen hebben bedrijven volgens NN IP de meeste mogelijkheden om verandering in de richting van een duurzamere economie in gang te zetten. De onbekende factoren op bedrijfsniveau worden gedreven door de afweging tussen ‘de aandeelhouder eerst’ en een multi-stakeholdermodel. Naast aandeelhouderswaarde is de waarde van sociaal gedrag - zorgen voor klanten en werknemers - één van de meest prominente trends die uit de pandemie zijn voortgekomen. Zal deze meer duurzame waardecreatie op bedrijfsniveau een blijvende trend worden en ook na het covid-19-tijdperk lonen? Zullen bedrijven geen activiteiten meer ondernemen die de belangen van aandeelhouders boven die van andere stakeholders stellen?
Als een multi-stakeholderperspectief de motor wordt voor waardecreatie, dan zullen niet-financiële parameters volgens NN IP een bepalende factor worden bij het beoordelen en voorspellen ervan. Zo’n verandering zal ook van invloed zijn op de rol die ESG-factoren spelen in het beoordelen van financiële waarde.
Verandert een groter bewustzijn het gedrag van individuen?
Door de covid-19-crisis zijn mensen zich meer bewust geworden van klimaat- en maatschappelijke problemen en de gevolgen van hun gedrag. Maar zal dit zich vertalen in nieuwe gedragspatronen? Zal de voorkeur straks nog meer uitgaan naar meer duurzame producten en diensten, zoals biologisch voedsel? Zullen de trends die tijdens de lockdown zijn ontstaan, zoals een gezondere levensstijl en minder vliegen, doorzetten? En tot slot: zal duurzaamheid een privilege worden, alleen voor degenen die het kunnen betalen, en daarmee een bedreiging vormen voor een meer inclusieve mondiale samenleving?
“Er liggen veel uitdagingen in het verschiet en er zullen verschillen moeten worden overwonnen, maar er zijn ook elementen die ons verbinden”, concludeert Heinsbroek. “Eén aspect dat duidelijk is geworden, is dat er een breder perspectief nodig is om waarde effectief te beoordelen. We moeten verder kijken dan financiële factoren. Dit zal een steeds dominantere trend worden in hoe we zowel economische als maatschappelijke vooruitgang meten, en als beleggers hebben we de middelen om hier een positieve invloed op uit te oefenen.”
Wilt u hier meer over lezen? Met visies van academici, beleggers en vermogensbeheerders uit verschillende landen op de pandemie en de langetermijneffecten hiervan, geeft het NN IP RI Paper waardevolle inzichten en analyses voor beleggingsprofessionals. Ga voor deze publicatie naar: https://go.nnip.com/RI-paper
Adrie Heinsbroek
Principal Responsible Investment