De soms hoge waarderingen op aandelenmarkten doen beleggers vrezen dat de koersen 'alleen nog maar omlaag kunnen'. Helemaal uitstappen dan maar?
Sander Zondag, Chief Investment Officer van OBAM Investment Management, noemt juist díe optie een recept voor rampspoed. ‘De kans is groot dat je vervolgens je gehele langere termijn rendement verspeelt. Bovendien: ook neergaande markten kennen winnaars, en ze geven de mogelijkheid een aandelenportefeuille robuuster te maken.’
Niet elke belegger heeft stalen zenuwen. Hoogtevrees is in de huidige marktomstandigheden en in voorgaande jaren ieder geval een bekend verschijnsel. Aanleiding: de waarderingen van markten en segmenten daarbinnen kunnen extreme pieken bereiken en beleggers kunnen er moeite mee hebben om dan níet naar beneden te kijken. En al doen ze het maar af en toe: het uitzicht - de bekende gapende kloof - is nooit geruststellend. Angst voor koersverliezen slaat de belegger om het hart.
Sander Zondag, eindverantwoordelijk voor de wereldwijde aandelen beleggingsstrategie, is goed bekend met het verschijnsel. ‘Ik hoor en zie het elke dag om mij heen en ik begrijp het ook. Maar ik vind het belangrijk om te laten zien dat deze angst veelal ongegrond is en dat die, net als andere vormen van angst, een slechte raadgever is.’ Hij zegt wel tien argumenten hiervoor te kunnen geven. Met een lach: ‘Maar ik zal mij beperken tot een drietal.’
Timen van de markt
Het eerste argument is dat het timen van de markt een rampzalige strategie is. ‘Ik heb zo'n dertig jaar ervaring opgebouwd in het beleggersvak en kan met een gerust hart zeggen dat markt timing een van de slechtste strategieën is die er bestaat’, zegt Zondag. ‘Psychologisch gezien is dat logisch: mensen zijn veelal het meest negatief gestemd als de bodem van de markt bereikt is. Ze verkopen dan massaal hun aandelen, maar vervolgens gaat de markt alweer in herstel. De stijgingen zetten door en op de top van de markt zijn ze weer erg positief en kopen weer volop aandelen. En helaas gaat de markt dan weer eens omlaag.’
Ook veel kwantitatief onderzoek ondersteunt dit oordeel over markt timing. ‘Als je niet redelijk continu belegd bent, mis je een groot deel van je totale rendement, zo blijkt ook volgens research. De S&P 500 benchmark boekte tussen 2000 en 2020 een jaarlijks totaal rendement van 7% in dollars, maar als je van alle circa vijfduizend handelsdagen over die periode de tien allerbeste hersteldagen had gemist, was er niets overgebleven van dit rendement. En dat missen van hersteldagen is typerend voor timen: je wacht en vraagt jezelf immers af of het wel om 'echt' herstel gaat.’
Geen echte alternatieven voor aandelen rendement op termijn
Volledig uitstappen is ten tweede ook geen goed idee omdat er vooralsnog weinig tot geen alternatieven zijn voor het rendement op aandelen op termijn in vergelijking met bijvoorbeeld staatsobligaties. ‘Daar moet ik wel een nuancering bij geven’, stelt Zondag. ‘Als je de aandelenmarkt over de gehele linie bekijkt, zijn er overdreven waarderingen te vinden. Maar er zijn ook marktsegmenten en bedrijven te vinden waarvoor dat niet geldt, en waar toch hoogwaardige en groeiende bedrijfsmodellen te identificeren zijn, die zelfs een lager risicoprofiel hebben dan vele staatsobligaties. Voor die segmenten en bedrijfsmodellen geldt zeker dat er weinig alternatieven voorhanden zijn.’
Een overige reden dat er niet altijd van overwaardering sprake is, ligt in de verschillende samenstelling van markten en sectoren. ‘De Amerikaanse markt doet het de afgelopen tien jaar het beste als regio, maar wil dat dan zeggen dat die nu het meest overgewaardeerd is? Ik denk het niet. Je moet dan ook beoordelen hoe die markt is samengesteld qua sectoren en bedrijfsmodellen. En dan zie je dat de Amerikaanse markt voor circa 40 procent uit technologie, internetmodellen en gezondheidszorg is opgebouwd. In Europese markten is dat aandeel veel kleiner, maar dit zijn natuurlijk wel de sectoren en bedrijfsmodellen waar de groei en structurele trends zitten.’
Ook neergaande markten kennen winnaars
Tot slot en ten derde wijst Zondag op het ervaringsgegeven dat er ook in neergaande markten winnaars zijn te onderscheiden. ‘Ook als markten en bloc naar beneden gaan, zijn er segmenten die het duidelijk beter kunnen doen dan het gemiddelde. Bovendien doen zich op die momenten kansen voor om je portfolio robuuster te maken, of verder te upgraden. Bij de scherpe koersdalingen naar aanleiding van de Covid-19-pandemie gingen ook kwaliteitsbedrijven met veel cash op de balans hard onderuit. Die hoogwaardige bedrijfsmodellen hadden al een plaats in de portefeuille of hielden we scherp in de gaten op een ‘radar’ lijst. De brede marktcorrectie was voor ons een prima moment om onze posities in deze bedrijven verder op te hogen of aan te kopen op verbeterde waarderingsmaatstaven.’
Met andere woorden, zo concludeert Zondag: ‘Markten gaan nu eenmaal op en neer over de jaren, maar in beide gevallen is verstandig beleggen mogelijk. Hoogtevrees hoeft dat niet in de weg te staan.’