De huidige energiecrisis zet geen rem op de aanpak van het klimaatprobleem, maar zorgt juist voor versnelling. De transitie naar een duurzaam energiestelsel wordt gestuwd door sterke, structurele krachten.
Dat stelt Alexander Monk, portfolio manager Global Resource Equities bij Schroders. 'Het energiesysteem moet daarbij compleet op de schop, en dat biedt veel beleggingspotentieel.'
De Russische inval in Oekraïne heeft grote impact op de aandelen- en energiemarkten. De economische groei vertraagt, (grondstoffen)prijzen rijzen de pan uit en een acute energiecrisis vraagt om snelle antwoorden. Deze krachten zouden het mondiale project om de gemiddelde temperatuurstijging tot twee graden te beperken, in potentie kunnen afremmen. Maar Monk denkt juist dat het kan leiden tot een versnelling.
De marktverstoringen zijn groot. 'Dat is echter slechts ten dele een gevolg van de vreselijke oorlog in Oekraïne. Zowel in Europa als in Azië waren gasprijzen al aan het stijgen als gevolg van een krachtig vraagherstel bij een achterblijvend aanbod door capaciteitsgebrek. Dit zagen we post-Covid in meer sectoren. Uiteindelijk is er een normalisering van vraag en aanbod nodig,'' aldus Monk.
Europa heeft daarbij volgens Monk een extra probleem omdat de infrastructuur om LNG uit de VS om te zetten naar bruikbaar gas niet toereikend is. 'Daarin is simpelweg te weinig geïnvesteerd. Dat zal niet heel snel opgelost kunnen worden.' Monk denkt daarom dat de energiecrisis nog wel even zal aanhouden.
Europese overheden zetten alles op alles om onafhankelijk te worden van Russisch gas. Monk: 'Het is verleidelijk het gat te vullen met steenkool, maar dat zou funest zijn voor onze klimaatdoelen. En ja, er is een verschuiving naar Amerikaans LNG, maar zoals gezegd zijn daar capaciteitsproblemen. Duurzame energie is daarmee ook op korte termijn een belangrijk deel van de oplossing en dat versnelt de energietransitie.'' Beleidsmakers zullen volgens Monk onverminderd aan de klimaatdoelen vasthouden.
De energietransitie zal zich sterk doorzetten
Naast de commitment van beleidsmakers zijn er volgens Monk nog twee drijvende krachten voor de transitie. De huidige hoge gasprijzen zorgen voor volatiliteit, maar ze maken duurzame energie ook veel concurrerender, in veel regio’s zijn duurzame alternatieven inmiddels goedkoper dan gas en steenkool.
Positief is bovendien dat ook de consument duurzame keuzes maakt. Zo’n 20% van de verkochte auto’s is inmiddels elektrisch en dat aandeel zal enkel stijgen. Monk: 'Ook het gebruik van warmtepompen en zonnepanelen in woningen zal versnellen. Dat kan snel, daarvoor heb je geen grote infrastructurele aanpassingen nodig.'
Uiteindelijk zal het hele energiesysteem moeten veranderen, van de opwekking van de energie tot aan het verbruik ervan, stelt Monk. 'China heeft veel in duurzame energie geïnvesteerd, maar het energiegrid was er niet klaar voor. Je moet zorgen voor een robuust systeem. De rol van elektriciteit zal toenemen.''
Elektriciteit als belangrijke aanjager
Het aandeel van elektriciteit in het energieverbruik is nu 20%, in 2050 moet dat 50% zijn om de energietransitie te laten slagen, stelt Monk. 'Dit biedt veel potentieel, ook voor beleggers. Bedenk daarbij dat ook groene waterstof een grote rol zal gaan spelen en hiervoor heb je veel duurzaam opgewekte elektriciteit nodig – dat zit nog niet eens in die 50%.'
Die grootschalige elektrificatie maakt niet alleen een hele schare bedrijven interessant – denk aan batterijproducenten – maar vereist ook enorme infrastructurele investeringen. Monk: 'Dat betreft niet alleen de bouwers en exploitanten van bijvoorbeeld windenergieprojecten, maar ook toeleveranciers zoals kabelbedrijven. Een derde van de kosten van de aanleg van een windfarm op zee betreft de bekabeling.'
Volgens Monk leggen veel duurzame, passieve beleggingsstrategieën de focus echter op exploitatie en constructie. 'Daarmee mis je veel. Er is een hele toeleveringsindustrie omheen, wij kijken naar de gehele waardeketen. Naar bedrijven met groeipotentieel, in productie, maar ook in distributie en energiegebruik: van producent naar stopcontact. Daarbinnen moet je slim kunnen alloceren, een actieve strategie zonder veel beperkingen is daarbij van groot belang.'
Let op de waardering van duurzame transitieaandelen
Beleggers moeten wel rekening houden met tegenwind. Kosten stijgen overal, in productie, vervoer en in de toeleveringsketen. 'Dat zal ook duurzame bedrijven raken, producenten van windturbines bijvoorbeeld voelen de pijn van hogere staalprijzen en transportkosten. Dat kan winsten onder druk zetten en de economische groei remmen.'
De stijgende rente, ten slotte, drukt op beurswaarderingen: de contante waarde van toekomstige kasstromen daalt. Monk: 'Alles draait om valuation discipline: koop tegen aantrekkelijke waarderingen. Dan zit je bovendien niet in overgewaardeerde aandelen als de markt in een risk-off modus schiet. Buy on the dips! Dat kan ook heel goed binnen het thema van de energietransitie die zeker nog 30 tot 40 jaar zal aanhouden. Hou de blik op die lange termijn!'