December is de ideale maand om eens rustig bij te lezen. Omdat politiek meer dan ooit invloed heeft op de economie, selecteerde Evert Waterlander, director Client Solutions bij Kempen Capital Management, een aantal boeken over politiek & populisme.
The Globalisation Paradox: Democracy and the Future of the World Economy
In dit makkelijk leesbare boek beschrijft Dani Rodrik de paradox van globalisering. Enerzijds het geloof van welvaartsgroei door overgave aan de vrije wereldmarkt; anderzijds het belang van het behoud van soevereiniteit.
Organisaties als IMF en WTO maken nationaal belang ondergeschikt aan een internationaal vrijere markt. Dit lijkt logisch, maar Rodrik argumenteert dat globalisering juist gebaat is bij nationale soevereiniteit.
Rodrik's paradox is geen pleidooi voor protectionisme. Eerder relativeert hij vanuit de gedachte dat globalisering en nationale belangen met elkaar op gespannen voet staan. Zijn stelling is dat globalisering levensvatbaarder is wanneer krachtige overheden zich hun internationale beperkingen realiseren. Geen onvoorwaardelijke overgave van nationale belangen aan internationale organisaties, maar beperking van focus tot vier relevante beleidsterreinen: bankwezen, handel, arbeidsmigratie en arbeidsmobiliteit.
Auteur: Dani Rodrik
Pleidooi voor populisme
In dit boek trekt Van Reybrouck de parallel tussen de huidige situatie en de opkomst van het socialisme in de negentiende eeuw. Toen groeide de kloof tussen kapitaal en arbeid, en voelde de massa zich ondervertegenwoordigd in het parlement. Nu bestaat de meerderheid van het huidige landsbestuur uit een hoogopgeleide minderheid, en is de kloof tussen hoog- en laagopgeleiden groeiende.
In de ogen van hoogopgeleiden bestaat populisme vooral uit oneliners en onhaalbare beloften. Voor de lager geschoolde meerderheid is het echter een mogelijkheid tot politieke betrokkenheid.
De titel maakt het al duidelijk: Van Reybrouck is een populist. Met wetenschappelijke benadering analyseert hij de situatie en maakt hij zijn pleidooi: populisme als middel voor meer democratische participatie van laaggeschoolden.
Auteur: David van Reybrouck
The Political Brain
Het gezegde luidt: het is niet wat je zegt, maar hoe je het zegt. Is in de politiek de emotie die je opwekt ook belangrijker dan de inhoud? Drew Westen onderzoekt deze stelling aan de hand van voorbeelden in Amerikaanse verkiezingen. Hierbij zet hij zowel zijn kennis als klinisch psycholoog en technisch hersenonderzoek in.
Naast het feit dat het boek vanwege de komende verkiezingen weer actueel is, is het breder toepasbaar. Politieke vraagstukken zijn voor de kiezer vaak complex en tijdrovend om te begrijpen. Hierdoor is Partijvoorkeur meestal de basis. Maar in situaties met veel zwevende kiezers of algemenere referenda bepalen aansprekende personen en emotie succes.
Deze inzichten zijn waardevol, maar geen garantie voor succes. Dat Westen ook adviseur is van de Democraten, kleurt het boek. Aristoteles zei het 2.000 jaar geleden al: kiezers bereik je met argumenten (logos), emotie (pathos) en geloofwaardigheid (ethos). Westen concludeert deze volgorde van belangrijkheid: pathos, ethos, logos.
Auteur Drew Westen
Dit artikel is onderdeel van de nieuwste editie van de Kempen Insight. Lees het hele magazine online, via: https://issuu.com/kempenpublications/docs/kcm_16350_insight_outlook_2017_nl_l?e=24013627/40255041
