Vijf vragen aan fondsmanager Tim Crijns
Microfinanciering blijkt tijdens COVID-19 belangrijker dan ooit, zowel voor crisismanagement als voor economisch herstel. Tegelijkertijd is het verstrekken van microleningen in deze periode uitdagender dan ooit. Hoe gaan microfinancieringsinstellingen en banken in opkomende markten om met COVID-19 en de economische gevolgen daarvan? Wat betekent dit voor Triodos Microfinance Fund? Vijf vragen aan fondsmanager Tim Crijns.
Hoe vat je kort de impact van COVID-19 in ontwikkelingslanden en opkomende markten samen?
"Het raakt de meest kwetsbare mensen, zowel wat betreft hun gezondheid als hun economische situatie, er is geen sociaal vangnet, de gezondheidszorg blijkt inadequaat en de vaccinatiegraad in deze landen is nog steeds laag tot zeer laag. Schrijnend is dat ook de sociale ongelijkheid enorm toegenomen is. Tussen rijk en arm, maar ook tussen mannen en vrouwen. Op het gebied van gendergelijkheid zijn er echt stappen terug gezet. Kinderen konden niet naar school, waardoor vrouwen vaak thuis moesten blijven om voor hen te zorgen. Bovendien hebben vrouwen in ontwikkelingslanden vaak tijdelijke of deeltijdbanen, die als eerste verdwenen tijdens de coronacrisis."
Welke impact heeft COVID-19 voor microfinanciering?
"COVID-19 heeft het belang van microfinanciering onderstreept. Aanvankelijk zorgden microleningen ervoor dat ondernemers het hoofd boven water konden houden. Nu blijken microleningen van cruciaal belang voor het herstel van lokale economieën. Uit een enquête onder microfinancieringsklanten bleek ook dat ongeveer 50% van hen hun spaargeld gebruikten om de storm te doorstaan. Dit toont aan hoe belangrijk het is om überhaupt toegang te hebben tot spaarrekeningen.
Het was een moeilijke tijd voor microfinancieringsinstellingen, vooral tijdens de lockdowns. Er waren nauwelijks inkomsten, omdat een groot aantal ondernemers hun leningen niet kon terugbetalen tijdens de lockdowns. Tegelijkertijd liepen veel kosten, zoals de salarissen van het personeel, gewoon door."
Hoe heeft Triodos Microfinance Fund hierin gehandeld?
"Waar mogelijk heeft het fonds microfinancieringsinstellingen en banken uitstel van betaling verleend en waar nodig extra leningen verstrekt. Op ons initiatief is er een internationale werkgroep met andere investeerders gevormd die nauw samengewerkt heeft om de liquiditeitspositie van de instellingen solide te houden. Dit zijn wij ook onze beleggers verschuldigd, aangezien de overgrote meerderheid hun geïnvesteerde geld in het fonds heeft gehouden. Dat was van cruciaal belang om het vertrouwen tussen alle belanghebbenden in de sector te behouden. Dit heeft een positief effect gehad op de prestaties van de portefeuille: de default rate van het fonds blijft zeer laag voor een private debt & equity fonds."
Welk effect heeft dat gehad op het rendement?
"In 2020 had Triodos Microfinance Fund voor het eerst sinds zijn oprichting in 2009 een negatief rendement, voornamelijk door valutaontwikkelingen en herwaarderingen van aandelenposities. Desondanks bleef het rendement op leningen positief. Dit jaar zijn we weer terug bij positieve rendementen, mede dankzij stabielere valutaontwikkelingen en opwaardering van de aandelenposities.
We zien economisch herstel in veel landen, wat zich vertaalt in een groeiende vraag van ondernemers naar leningen; het gaat niet langer om crisismanagement, maar om economisch herstel.
Sinds het begin van het jaar zien we een stijgende lijn in het aantal financieringsaanvragen van financiële instellingen om aan deze kredietvraag te voldoen. Dit betekent dat we een goed gevulde investeringspijplijn hebben voor dit jaar en daarna."
Welke plannen en ambities liggen er de komende jaren op tafel voor Triodos Microfinance Fund?
"Zoals ik al zei, is de sociale ongelijkheid drastisch toegenomen en microfinanciering speelt een cruciale rol bij de aanpak hiervan. Met Triodos Microfinance Fund willen wij ons blijven inzetten om deze ongelijkheid aan te pakken.
Het fonds zal zich ook meer richten op investeringen in financiële technologie (fintech). Fintech is geen doel op zich, maar een middel om meer mensen toegang te geven tot betaalbare en efficiënte financiële diensten. Voorbeelden uit onze huidige portefeuille zijn digitale leenplatforms zoals Lulalend in Zuid-Afrika en Bien para Bien in Mexico.
CTA:
Triodos IM heeft een paper gepubliceerd over de voordelen en mogelijke valkuilen van financiële technologie voor microfinanciering, en hoe het een impactvolle fintechportefeuille opbouwt. Download de paper ‘Investing in fintech for greater financial inclusion.’
